Do pełnienia funkcji syndyka może zostać powołana wyłącznie osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego lub spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za jej zobowiązania bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu posiadają licencję doradcy restrukturyzacyjnego.

Zgodnie z przepisami ustawy – Prawo upadłościowe na funkcję syndyka nie może zostać powołana osoba, która jest wierzycielem lub dłużnikiem upadłego, a także członkiem rodziny wierzyciela lub upadłego. Ponadto funkcji tej nie może sprawować osoba, która wchodziła w skład organu upadłego lub spółki z nim powiązanej, była jego pełnomocnikiem lub prokurentem, była przez niego zatrudniona albo posiadała jego akcje lub udziały. Syndykiem nie może być także osoba, która w postępowaniu restrukturyzacyjnym dłużnika pełniła funkcję nadzorcy lub zarządcy.

Syndyk ma za zadanie objęcie majątku upadłego w zarząd, zarządzanie nim, zabezpieczenie go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez osoby postronne oraz przeprowadzenie jego likwidacji. Podstawowym zadaniem syndyka jest zatem sprzedanie wartościowych składników majątku upadłego, aby z uzyskanych w ten sposób środków zaspokoić chociażby część zobowiązań upadłego. Na syndyku spoczywa także szereg innych obowiązków. Syndyk sporządza spis inwentarza, spis należności oraz spis składników nieobjętych wraz ze wskazaniem przyczyn nieobjęcia składników majątku upadłego. Ponadto syndyk sporządza plan likwidacyjny ze wskazaniem sposobów likwidacji składników majątku upadłego oraz preliminarzem wydatków. Syndyk bada także zgłoszenia wierzytelności pod względem formalnym i merytorycznym, wzywa do uzupełnienia zgłoszeń, dokonuje ich uznania lub odmawia uznania zgłoszeń wierzytelności.

W przypadku upadłości konsumenckich syndyk jest dodatkowo zobowiązany do sporządzenia tzw. projektu planu spłaty, który to projekt jest przesyłany upadłemu oraz wierzycielom uczestniczącym w postępowaniu upadłościowym celem zajęcia stanowisk, a następnie składany w sądzie. W projekcie planu spłaty syndyk wskazuje, ze w jego ocenie zobowiązania upadłego powinny zostać umorzone w całości bez ustalania planu spłaty lub wskazuje, że wobec upadłego w ocenie syndyka powinien zostać orzeczony plan spłaty wierzycieli na okres do 3 lat lub 7 lat, a po wykonaniu planu spłaty niespłacone zobowiązania powinny zostać umorzone.

W przypadku upadłości firmowych syndyk jest odpowiedzialny za sprawozdawczość upadłego. Jeśli syndyk zdecyduje się prowadzić przedsiębiorstwo upadłego, wówczas będzie musiał niejako wejść w rolę przedsiębiorcy.

Po ogłoszeniu upadłości wszelkie postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczynane i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu. W praktyce oznacza to, że jeśli syndyk zdecyduje się dochodzić na drodze sądowej wierzytelności przysługującej upadłemu, to w pozwie jako powoda wskaże siebie, a nie upadłego. Natomiast jeżeli wierzyciel chciałby pozwać upadłego w pozwie musi wskazać jako pozwanego syndyka masy upadłości. Natomiast postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne w sprawie wszczętej przeciwko upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości, mogą być podjęte przeciwko syndykowi tylko w przypadku, gdy w postępowaniu upadłościowym wierzytelność ta po wyczerpaniu trybu określonego ustawą nie zostanie umieszczona na liście wierzytelności.