W przypadku gdy po ogłoszeniu upadłości spadkobiercy (upadłego) nabędzie on spadek, spadek ten wchodzi do masy upadłości z mocy samego prawa. Upadły nie składa w takim przypadku żadnego oświadczenia. Spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Może się jednak okazać, że na spadek składają się wierzytelności i prawa wątpliwe co do ich istnienia lub możliwości ich wykonania. W takim wypadku, spadek może zostać wyłączony z masy upadłości. Ponadto wyłączeniu podlega spadek, w którego skład wchodzą składniki trudno zbywalne albo jeżeli z innych przyczyn wejście spadku do masy upadłości nie byłoby korzystne dla postępowania upadłościowego.

W przypadku gdy spadek zostanie wyłączony z masy upadłości, oświadczenie o jego przyjęciu lub odrzuceniu składa spadkobierca (upadły). Termin do złożenia oświadczenia zaczyna biec od chwili uprawomocnienia się postanowienia o wyłączeniu spadku z masy upadłości. W razie przyjęcia, spadek staje się majątkiem upadłego niebędącym częścią masy upadłości.

Jeśli śmierć spadkodawcy nastąpiła przed ogłoszeniem upadłości spadkobiercy (upadłego), sprawa może wyglądać dwojako. Po pierwsze, spadkobierca może zdążyć złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, zanim sąd ogłosi wobec niego upadłość. Wówczas losy spadku potoczą się zgodnie z treścią tego oświadczenia. W razie jego przyjęcia, spadek trafia w skład majątku spadkobiercy, a ten z chwilą ogłoszenia upadłości staje się masą upadłości (wchodzi do masy upadłości). Z kolei spadek odrzucony, co do zasady, nie znajdzie się w majątku spadkobiercy (upadłego), a zatem nie wejdzie w skład masy upadłości.

Gdy przed ogłoszeniem upadłości spadkobierca (upadły) nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, spadek uważać się będzie za przyjęty do masy upadłości z dobrodziejstwem inwentarza. Złożone po ogłoszeniu upadłości oświadczenie spadkobiercy (upadłego) o odrzuceniu spadku jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości z mocy samego prawa.

Może się zdarzyć sytuacja, że przed ogłoszeniem upadłości, zmarł ojciec dłużnika, pozostawiając mu w spadku lokal mieszkalny. Dłużnik, nie chcąc żeby mieszkanie weszło w skład masy upadłości i podlegało sprzedaży przez syndyka, decyduje się odrzucić spadek, po to, aby mogły przyjąć go jego dzieci. W takiej sytuacji gdyby po ogłoszeniu upadłości syndyk powziął wiedzę o odrzuceniu spadku, istnieje ryzyko, że syndyk wytoczy przeciwko dzieciom upadłego powództwo o uznanie odrzucenia spadku za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Podstawę dla takiego powództwa daje art. 1024 Kodeksu cywilnego, który stanowi przepis lex specialis wobec instytucji skargi pauliańskiej z art. 527 Kodeksu cywilnego i dotyczy wyłącznie czynności prawnej w postaci odrzucenia spadku.

Z uwagi na powyższe warto mieć na względzie, że w przypadku gdy przewidujemy ryzyko popadnięcia w stan niewypłacalności, powinniśmy rozważyć sporządzenie przez przyszłego spadkodawcę testamentu, w którym do spadku nie zostanie powołany przyszły spadkobierca (upadły). Jeśli postępowanie upadłościowe zostanie zakończone, a do tego czasu spadek nie zostanie otwarty (spadkodawca będzie nadal żył), testator może w późniejszym terminie zmienić treść testamentu.