W przypadku upadłości firmowej na dłużniku spoczywa ustawowy obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia wystąpienia podstawy do ogłoszenia upadłości, czyli od dnia wystąpienia stanu niewypłacalności. W przypadku upadłości konsumenckiej takiego terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie ma. Konsument może zatem złożyć wniosek o upadłość praktycznie w każdym czasie bez względu na to czy od powstania stanu niewypłacalności minęło kilka dni, klika tygodni, kilka miesięcy czy też kilka lub kilkanaście lat.

Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje właściwy miejscowo sąd rejonowy – wydział gospodarczy. Sądem właściwym miejscowo jest sąd, w którego obszarze znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności wnioskodawcy. W przypadku upadłości konsumenckiej jest to miejsce pobytu osoby fizycznej, czyli zazwyczaj miejsce jej zamieszkania. W przypadku upadłości firmowej jest to miejsce, w którym dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest rozpoznawalne dla osób trzecich. Dodatkowo w przypadku upadłości firmowej ustawa wprowadza domniemanie, że dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, głównym ośrodkiem ich podstawowej działalności jest miejsce ich siedziby. Natomiast w odniesieniu do osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą domniemywa się, że ośrodkiem tym jest główne miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej.

Wniosek o ogłoszenie upadłości firmowej podlega opłacie stałej w wysokości 1.000 zł. W przypadku upadłości konsumenckiej tj. upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej wniosek podlega opłacie podstawowej w wysokości 30 zł.

Wniosek o ogłoszenie upadłości musi spełniać określone wymogi formalne przewidziane dla każdego pisma procesowego w Kodeksie postępowania cywilnego. Ponadto ustawa - Prawo upadłościowe zawiera szczególne regulacje dotyczące elementów, z których powinien składać się każdy wniosek o ogłoszenie upadłości.

Wniosek o ogłoszenie upadłości firmowej powinien zawierać:

  1. imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a jeżeli dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
  2. wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;
  3. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
  4. informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
  5. informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

 

Dodatkowo dłużnik do wniosku o ogłoszenie upadłości firmowej winien załączyć następujące dokumenty:

aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników; bilans sporządzony dla celów postępowania, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku; spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia; oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku; spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty; wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi; informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika; informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni; informację, czy w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: a) zatrudniał średniorocznie 250 lub więcej pracowników lub b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartość w złotych 50 milionów euro, lub c) sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartość w złotych 43 milionów euro.

Jeżeli o ogłoszenie upadłości firmowej wnosi dłużnik, obowiązany jest ponadto dołączyć oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku. Nawet w przypadku składania wniosku przez pełnomocnika, oświadczenie to musi podpisać sam dłużnik. W razie niezłożenia takiego oświadczenia wniosek podlega zwrotowi bez wzywania do uzupełnienia braku. Ponadto do wniosku o ogłoszenie upadłości firmowej należy załączyć dowód uiszczenia zaliczki na wydatki w toku postępowania upadłościowego. Jej wysokość wynosi jednokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie wniosku, którą ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Inaczej przedstawiają się regulacje dotyczące wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej czyli upadłości konsumenckiej. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej składa się na formularzu urzędowym.

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinien zawierać:

  1. imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
  2. NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;
  3. wskazanie miejsc, w których znajdują się składniki majątkowe dłużnika;
  4. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
  5. aktualny i zupełny wykaz składników majątkowych z szacunkową wyceną;
  6. spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
  7. spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności;
  8. listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
  9. informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku;
  10. informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach;
  11. informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł;
  12. oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

 

Jak widać z powyższego, bardzo ważnym jest rzetelne, prawidłowe i profesjonalne przygotowanie wniosku o upadłość. Od sposobu przygotowania wniosku zależy powodzenie w postępowaniu przed sądem upadłościowym.